ChatGPT ve benzerlerinin yükselişiyle birlikte, Yapay Zeka ana akım kamu bilincine girdi. Çeşitli felsefi kaygılar veya potansiyel ekonomik etkilerin yanı sıra, Yapay Zeka hakkında konuşmak kaçınılmaz olarak medeniyetin sonu konusunu gündeme getiriyor.
Ancak bu konu uygarlığın başlangıcıyla daha ilgili hale gelebilir. Yapay zeka genel olarak öğrenebilen, akıl yürütebilen ve anlam çıkarabilen bir yazılım ve bu da onu eski ya da ölü dilleri tercüme etmek için harika bir araç haline getiriyor.
Arkeologlar ve bilgisayar bilimcilerinden oluşan bir ekip, tam da bu amaçla bir yapay zeka programı yarattı. Özellikle bu yapay zeka, bazıları M.Ö. 2.500’lere kadar uzanan çivi yazısı kullanan Akadca metinleri içeren tabletleri çevirmek için kullanılıyor. Süper bir Google Translate gibi.
Akadça, günümüzde modern Irak’a ait bir bölge olan Mezopotamya’nın bazı bölgelerinde konuşulan bir dildi. PNAS Nexus’ta yayınlanan makalenin yazarlarına göre , bu kil tabletlerden yüz binlerce var, ancak Akadca metinlerde sadece sınırlı sayıda mevcut uzman olduğu için, çoğu çevrilmemiş durumda.
Araştırmacılar yapay zekanın, daha karmaşık cümle yapılarına sahip olan İngilizceye çevirmekten çok daha kolay bir iş olan Akad çivi yazısını Latinceye çevirmede %97 doğruluk oranına ulaşabildiğini iddia ediyor.
Yapay zeka, kraliyet kararnameleri veya akademisyenler tarafından yazılanlar gibi resmi olarak yazılmış metinleri çevirmekle görevlendirildiğinde iyi performans gösterdi. Edebi metinlerle mücadele etme eğiliminde, “halüsinasyon” olarak adlandırılan, gerçek metinle çok fazla benzerlik göstermeyen sonuçlar üretiyor.
Yapay zekanın kaybolan diğer dilleri de tercüme edebilmesi umuluyor. Yazılı metnin karmaşıklığını öğrenme ve buna uyum sağlama becerisiyle, antik dünyaya dair daha fazla bilgi eninde sonunda elimizin altında olacak.
Yine de önümüzde uzun bir yol var. Kim bilir?
