TÜİK, “Dezavantajların Kuşaklararası Aktarımı” isimli bir raporu ilk defa yayımladı.
Buna göre geçmişte maddi durumu çok kötü olan fertlerin yüzde 16,5’i şu an en yüksek gelir grubunda yer aldı. Ailesinin maddi durumu çok iyi olanların ise sadece yüzde 7,6’sı en düşük grupta ölçüldü. Araştırma, ailenin eğitim seviyesinin önemini de ortaya koydu.
Araştırma, Avrupa Birliği ülkelerinde aynı dönemde gerçekleştirilen “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması” ile eşzamanlı olarak yürütüldü. Bu çalışmanın amacı, 25-59 yaş aralığındaki bireylerin yaşam durumlarını, 14 yaş civarındayken ebeveynlerinin durumuyla karşılaştırmaktı.
Annesi yükseköğretim mezunu olan fertlerin %83,5’i yükseköğretimi bitirdi
Kendisi 14 yaş civarında iken annesi yükseköğretim mezunu olan fertlerin, şu anki eğitim seviyesi incelendiğinde, %2,7’sinin lise altı, %13,7’sinin lise ve dengi, %83,5’inin ise yükseköğretim mezunu olduğu görüldü. Yine 14 yaş civarında iken babası yükseköğretim mezunu olan fertlerin %4,4’ünün lise altı, %16,0’ının lise ve dengi, %79,5’inin ise yükseköğretim mezunu olduğu belirlendi.
Fert 14 yaş civarında iken annesi lise altı eğitim seviyesini bitirenlerin şu anki eğitim durumu incelendiğinde %56,3’ünün lise altı, %21,9’unun lise ve dengi, %21,9’unun ise yükseköğretim mezunu olduğu görüldü. Fertler 14 yaş civarında iken babası lise altı eğitim seviyesini bitirenlerin ise %60’ının lise altı, %21,5’inin lise ve dengi, %18,4’ünün ise yükseköğretim mezunu olduğu tahmin edildi.
Eğitim seviyesinin kuşaklararası aktarımı (%), 2023
Geçmişte babası ve şu an kendisi işveren veya kendi hesabına çalışanların oranı %14,5 oldu
Fertler 14 yaş civarında iken babası işveren veya kendi hesabına çalışanların %39,2’si şu an ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, %14,5’i işveren veya kendi hesabına, %5,6’sı ücretsiz aile işçisi olarak çalışırken bu fertlerin %40,6’sının ise iktisaden faal olmadığı görüldü.
Geçmişte maddi durumu çok kötü olanların %25’i şu anda en düşük gelir grubunda
Kendisi 14 yaş civarında iken ailesinin maddi durumunu “çok kötü” olarak belirtenlerin %16,5’i şu an en yüksek yüzde 20’lik gelir grubunda yer alırken, %25,5’i ise en düşük grupta yer aldı. Kendisi 14 yaş civarında iken ailesinin maddi durumunu “çok iyi” olarak belirtenlerin %40,6’sı şu an en yüksek gelir grubunda iken %7,6’sı ise en düşük grupta oldu.
Fert 14 yaş civarında iken ev sahibi olanların %57,7’si şu an oturduğu konutta yine ev sahibi
14 yaş civarındayken ailesi ev sahibi olan bireylerin %57,7’si, yani çoğunluğu, şu anda da kendi evlerine sahip. Kirada oturanların tahmini oranı ise %26,3. Küçükken kiralık evde yaşayanlarda ev sahibi olma oranı ise %40. Hala kiracı olanların oranı ise %47,7.
Fert 14 yaş civarında iken maddi olarak tatile gidemeyenlerin %69,1’i şu anda da gidemiyor
Fertler 14 yaş civarında iken, tüm ailesiyle bir haftalık tatil masrafını karşılayabilen hanelerde yaşayanların %59,6’sının şu anki hanesi ile bir haftalık tatil masrafını karşılayabildiği, maddi yetersizlik nedeniyle tatil masrafını karşılayamayan hanelerde yaşayanların ise %69,1’inin şu anki hanesi ile de bu masrafı karşılayamadığı görüldü.
Küçükken et, tavuk balık yiyenlerin %27’si günümüzde bu gıdaları karşılayamıyor
Kendisi 14 yaş civarında iken hanesinde yaşayan bütün çocukların günde en az bir kere et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını karşılayabilen fertlerin %72,4’ünün şu an hanesinde iki günde bir bu yemek masrafını karşılayabildiği,%27,6’sının ise karşılayamadığı belirlendi.