Rus güçlerinin, Elon Musk’ın SpaceX şirketi tarafından geliştirilen Starlink internet terminallerini Ukrayna’da koordinasyon ve iletişim için kullandıkları ortaya çıktı. Bu terminaller, karaborsa yoluyla Rusya’ya ulaştırılıyor ve savaş teknolojilerinin kontrolünde kritik bir rol oynuyor.
Starlink internet terminalleri, Rus güçleri tarafından Ukrayna’daki savaş operasyonlarında geniş çapta kullanılıyor. Wall Street Journal’ın raporuna göre, Elon Musk’ın SpaceX şirketi tarafından geliştirilen bu terminaller, özellikle doğu Ukrayna ve Kırım’da saldırıların koordinasyonunda kullanılıyor. Ayrıca, bu terminaller savaş alanında insansız hava araçları ve diğer askeri teknolojilerin kontrolünde de etkin bir şekilde kullanılıyor.
Rus güçlerine ulaşan terminaller, karaborsa satıcıları aracılığıyla karmaşık bir ağ üzerinden sağlanıyor. Starlink cihazlarının Rusya’da yasak olmasına rağmen, bazı terminallerin eBay üzerinden satın alındığı ve bu satıcılar tarafından Rusya’ya kaçak yollarla sokulduğu ve hatta cephelere kadar ulaştırıldığı belirtiliyor. Rapora göre, bu karaborsa ağı sadece işgal altındaki Ukrayna ile sınırlı kalmayıp Sudan’a kadar uzanıyor. Sudanlı satıcıların birçoğu, etnik temelli katliamlar, insan hakları aktivistlerine yönelik hedefli tacizler, cinsel şiddet ve toplu toplulukların yakılması gibi suçlamalarla anılan Hızlı Destek Güçleri’ne terminalleri yeniden satıyor.
Elon Musk, daha önce Starlink terminallerinin Rus askerleri tarafından Ukrayna’ya karşı savaşta kullanıldığına dair raporlara yanıt vermişti. “Bildiğimiz kadarıyla, Starlink’ler doğrudan ya da dolaylı olarak Rusya’ya satılmamıştır,” demişti. Kremlin de Reuters’a göre raporları reddetti. Ancak WSJ, “binlerce beyaz pizza kutusu büyüklüğündeki cihazın” “bazı Amerikan düşmanlarına ve suçlanan savaş suçlularına” ulaştığını söylüyor.
Bu haberin ardından, Demokrat Temsilciler, Musk’tan teknolojinin Rus askeri tarafından kullanılmasının “ABD yaptırımları ve ihracat kontrolüne muhtemel bir ihlal” olduğunu belirterek harekete geçmesini talep etti. Starlink aslında, yetkisiz ülkelerde kullanımı önlemek için her bir terminali devre dışı bırakma yeteneğine ve coğrafi sınırlama teknolojisine sahip, ancak karaborsa satıcılarının bu engelleri aşma konusunda ne kadar başarılı oldukları belirsiz.
Elon Musk’ın biyografisine göre, Musk, terminallerin askeri çatışmalarda kullanılması amacıyla tasarlanmadığı gerekçesiyle Ukrayna’nın teknolojiyi kullanımını sınırlama adımları attı. Çatışmanın başlarında, Musk, Ukrayna’nın Kırım yakınlarında Starlink kullanımını engelleyerek, ülkenin Rus donanma filosuna saldırı planlarını sona erdirdi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky’nin danışmanı Mykhailo Podolyak, “Musk’ın kararı nedeniyle siviller, çocuklar öldürülüyor,” diye yazdı.
